Oorsprong

Het vendelzwaaien zou zijn oorsprong hebben tijdens de kruistochten of kort ervoor. Het was een militaire daad waarbij het legerstandaard werd bewogen. Later werden jonge officieren van de compagnie belast met het dragen van de compagniestandaard. Met sierlijke bewegingen vergezelden en stuurden zij de buik van het leger. Tijdens de Middeleeuwen was er een nauw contact tussen de schuttersgilden en vendelzwaaiers (vendeldragers).
Tijdens de 17e eeuw zou vendelzwaaien een hoofdmoment geweest zijn tijdens de Rederijkers feesten. Het werd individueel of in groep gebracht.
Na jaren van relatieve kalmte werd in de jaren ‘ 50 het vendelzwaaien nieuw leven ingeblazen door de KLJ, Katholieke Landelijke Jeugd, een jeugdbeweging. Zij begonnen hun leden aan te zetten deze mooie Vlaamse folklore verder te ontwikkelen door creatie van nieuwe figuren en series. In sommige afdelingen kreeg men de vendelmicrobe zo te pakken dat ze zelfstandig verder gingen.
Zo ook is de “ Vendeliersgilde Gelmelzwaaiers” ontstaan. Maar ook in de schuttersgilden wordt nog steeds door individuele leden met de vlag gezwaaid.

Waar?

Vendelzwaaien met grote vlaggen (2m X 1,8m) zien we enkel in het noorden van België (Vlaanderen), het zuiden van Nederland en sommige delen van Duitsland kort bij de Nederlandse en Belgische grens. Met kleine vlaggen wordt er gezwaaid in meer delen van Europa: Zwitserland, Oostenrijk, Italië en ook in de delen waar er met een grote vlag gezwaaid wordt.

Vlaggen

Meestal hebben de vlaggen als belangrijkste kleuren en figuren die van de landsheer, de patroonheilige, de stad of de streek waartoe de groep behoort. Momenteel heeft men bij de moderne groepen alle soorten en kleuren van vlaggen aangepast aan het moderne vendelspel.

Historie Gelmelzwaaiers

In 1958 werd er in de lokale KLJ-afdeling begonnen met het vendelzwaaien. Na enkele jaren werd er zelfstandig door enkele oudere leden links en rechts een optreden gegeven.
In 1972 werd onder de impuls en de deskundige leiding van Jos Van Den Kieboom de “Vendeliersgilde Gelmelzwaaiers” opgericht. Al snel werd er opgetreden in binnen – en buitenland. Dit vloeide voort in 1982 in deelname aan een internationaal folklore festival in “Le Puy” in Frankrijk. In 1986 zaten de vendeliers in het vliegtuig voor een 1e bezoek aan de USA. Zo veroverden ze continent na continent met hun sierlijk vlaggenspel. In 1997 werd er onder de deskundige leiding van Jan Van Aert en Dirk Lambrechts begonnen met een jeugdafdeling. In 1999 werd er binnen de groep een tamboerkorps opgericht.